Jan Weissenbruch, nog te zien tot 7 januari 2017 in het Teylersmuseum te Haarlem
Jan Weissenbruch (1822-1880) schilderde voornamelijk stads- en landschapsstukken deze zijn onovertroffen in de Nederlandse 19de-eeuwse schilderkunst. Met zijn kraakheldere verbeelding van Hollandse stadspleinen, sluizen, ophaalbruggen en landwegen neemt Weissenbruch een unieke positie in. Geen van zijn tijdgenoten wist zo navoelbaar het heldere licht weer te geven van een stille zomerdag aan de Lek, of de zachte zon die op een late namiddag schijnt over de keien van een oude binnenstad.
Romantiek en Realisme
Aan de hand van zijn mooiste werken laat deze tentoonstelling zien dat Weissenbruch zich bevond op een kruispunt tussen de belangrijkste artistieke stromingen van zijn tijd: Romantiek en Realisme. Het heldere licht waarmee Weissenbruch zijn stadsgezichten overgoot, brengt elke steen met de grootste objectiviteit in beeld. Tegelijk roept het echter een subtiele maar alles doordringende ‘stemming’ op. Een Hollands ideaalbeeld. Bijna alle plekken die Weissenbruch schilderde zijn exact te lokaliseren. Van de binnenstad van Den Haag tot de oevers van de Lek, en van de Merwede bij Dordrecht tot aan de Markt in Luik, de meeste locaties zijn met gemak herkenbaar.
Aldus het Museumtijdschrift. Bron: www.museumtijdschrift.nl
Zijn werk staat in de romantische traditie maar de schilder maakt zich geleidelijk aan los voor een meer impressionistische benadering. Hij heeft oog voor licht en atmosfeer, wat de schilders van de Haagse School verder uitwerkten. De schilderijen stralen voor mij een extreme vorm van romantiek uit maar zoals hierboven geschreven is het realistisch want plaatsbaar. Geen bedachte landschappen. Maar door het licht en de verfijning zijn de schilderijen voor mij vaak onrealistisch. Een unieke foto op het juiste moment genomen met het juiste licht. Daarom spreekt mij het bijgevoegde plaatje van een straat in Batavia mij veel meer aan, daar zie je de alledaagsheid wel terug. Al is het licht van een schoonheid die je zeker vandaag de dag niet in Jakarta terug ziet.
Voor meer informatie: http://www.teylersmuseum.nl/nl/bezoek-het-museum/wat-is-er-te-zien-en-te-doen/jan-weissenbruch